«Τελικά η δυάδα είναι πάντα τριάδα, η μητέρα είναι “δίφωνη” για το παιδί. Από την εμβρυακή ζωή το παιδί διακρίνει καλύτερα τη φωνή του πατέρα του όταν μιλά στη μητέρα του, παρά τη δική της φωνή. Και η μητέρα του είναι μια μητέρα πολύ πιο ζωντανή για το έμβρυο, όταν ο πατέρας της μιλά.»
Dolto Francoise, Όταν οι γονείς χωρίζουν, Εκδόσεις Εστία,1997.
Προς υπεράσπιση λοιπόν της φωνής του πατέρα, το κείμενο που ακολουθεί:
Αναρωτιέμαι γιατί είναι τόσο συχνό, στην κοινωνία που ζούμε , ο πατέρας να είναι τόσο δεύτερος ως προς την ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών του. Ως προς την επικοινωνία μαζί τους και ως προς όσα διαδραματίζονται στον χώρο της οικογενειακής εστίας. Και αυτό με απασχολεί γιατί αφορά στον ασυνείδητο πόνο του παιδιού, για χάρη του οποίου αξίζει χίλιες φορές να αρθρωθεί η αλήθεια των γονέων και να μην συντηρείται ένα άρρητο ή σιωπηλό ψεύδος που εκδηλώνεται στη συνέχεια με συμπτώματα τόσο στον λόγο, όσο και στο σώμα και στη συμπεριφορά του παιδιού.
Η κλινική μου εμπειρία με βοηθά να διαμορφώσω τις ακόλουθες εξισώσεις αν και δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για απόλυτες απαντήσεις και ταξινομήσεις.
1. Ο υπεραπασχολημένος πατέρας, ο οποίος εργάζεται μανιωδώς από το πρωί μέχρι το βράδυ και ως εκ τούτου δικαιώνεται όντας ικανός να ικανοποιήσει κάθε οικονομική ανάγκη της οικογένειας του, στο παρόν ή στο μέλλον. Αυτός ο πατέρας θα έχει στη διάθεση του ελάχιστο χρόνο με τα παιδιά του και πολύ συχνά θα είναι κουρασμένος. Με αυτό τον τρόπο “ξεγλυστρά” από την ουσιαστική αλληλεπίδραση με τα μέλη της οικογένειας του, η οποία θα μπορούσε να τον οδηγήσει σε σημαντικές συνειδητοποιήσεις και αλλαγές ως προς τον τρόπο που ζει την καθημερινότητα του.
2. Ο αδιάφορος πατέρας, ο οποίος μάλλον μετέχει σε μια άτυπη συμφωνία με τη γυναίκα του να “της κάνει παιδιά” για να παραμείνουν μαζί ή για να σμίξουν εξαρχής, και ο οποίος θεωρεί το γονιδιακό του υλικό αρκετή συνεισφορά. Η συμφωνία του “εσύ ήθελες παιδιά και εσύ θα πρέπει να τα αναλάβεις” παραμένει άρρητη. Η μητέρα των παιδιών αν είναι ειλικρινής, θα πρέπει κάποια στιγμή να παραδεχτεί στον εαυτό της , πως μάλλον ήξερε ότι θα μεγαλώσει μόνη της τα παιδιά της και για κάποιο λόγο αυτό επέλεξε να κάνει.
3. Ο πατέρας ως καλός γιος/σύντροφος της μητέρας του. Ο πατέρας αυτός είναι ακόμα καθηλωμένος σε προηγούμενα μοτίβα και προσκολλημένος στους γονείς και τα αδέρφια του, παρόλο που δημιούργησε τη δική του οικογένεια. Η οικονομική εξάρτηση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή την περίπτωση. Αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να διατηρήσει ανέπαφη την εικόνα του καλού γιου, αδερφού, και πολύ συχνά να καλύψει συντροφικές/ρομαντικές ανάγκες στη μητέρα ή/και στις αδερφές του. Αυτό συμβαίνει όταν απουσιάζουν κυριολεκτικά ή συμβολικά άλλοι άνδρες στους οποίους ανήκει εκείνη η θέση. Διαιωνίζεται έτσι η ανδρική απουσία από γενιά σε γενιά.
Η καλύτερη προϋπόθεση για την ψυχική υγεία των παιδιών είναι η ουσιαστική και βαθιά ικανότητα των γονέων να είναι ικανοποιημένοι από τη ζωή που έχουν και ως ζευγάρι να αγαπιούνται μεταξύ τους όπως αγαπιούνται δύο ζωντανοί, αυτόνομοι και υπεύθυνοι άνθρωποι. Τότε:
1. Οι γονείς δημιουργούν χρόνο ως ζευγάρι. Αποτελεί προτεραιότητα για το ζευγάρι να βρουν τον τρόπο και τον χρόνο να εκφράσουν την αγάπη και τη στοργή τους ο ένας προς τον άλλον. Να μείνουν μόνοι,χωρίς τα παιδιά, και να απολαύσουν τη συνύπαρξη τους, τη συνομιλία, τη συντροφιά τους.
2. Η μητέρα του παιδιού υπογραμμίζει τη σημασία που έχει για εκείνη η φωνή του πατέρα του, και δεν “φοράει στολίδι” το παιδί της. Επειδή είναι σημαντικός για την ίδια ο άνδρας που επέλεξε να είναι στο πλάι της, είναι περήφανη για εκείνον, και διευκολύνει την επικοινωνία του με το παιδί καθώς εμπιστεύεται αυθεντικά την κρίση και την πράξη του.
3. Ως δύο υπεύθυνοι και ελεύθεροι άνθρωποι παίρνουν από κοινού τις αποφάσεις για το παιδί που επέλεξαν οι ίδιοι να φέρουν στη ζωή. Μιλάνε μεταξύ τους για εκείνο και έτσι οι φωνές τους, υποστηρικτικές η μια της άλλης, και προστατευτικές απέναντι στην οικογένεια που δημιουργούν, φτάνουν εξανθρωπιστικά και καθησυχαστικά στ’ αυτιά του του παιδιού τους .
