«Ποιά στράτα από τις δυο αιώνιες να διαλέξω; Ξαφνικά νογώ, από την απόφαση μου τούτη κρέμεται όλη μου η ζωή. Κρέμεται όλη η ζωή του Σύμπαντου. Από τις δυο στράτες, διαλέγω τον ανήφορο. Γιατί; Χωρίς νοητά επιχειρήματα, χωρίς καμιά βεβαιότητα. Κατέχω πόσο ανήμπορος στην κρίσιμη τούτη στιγμή είναι ο νους κι όλες οι μικρές βεβαιότητες του ανθρώπου. Διαλέγω τον ανήφορο, γιατί κατά κει με σπρώχνει η καρδιά μου».
«Ασκητική», Νίκος Καζαντζάκης.
Δουλεύοντας ως ψυχοθεραπεύτρια με πρόσφυγες και πιο εξειδικευμένα με ανθρώπους που έχουν επιβιώσει βασανιστηρίων θαυμάζω πολύ συχνά το θάρρος που χρειάστηκε να επιδείξουν, όταν κλήθηκαν να πάρουν σημαντικές αποφάσεις για τη ζωή τους. Δεν αρνήθηκαν και δεν επισκίασαν σημαντικά διλήμματα, πράξη που προϋποθέτει γενναιότητα και πολλές φορές ανέλαβαν ένα μεγάλο ρίσκο, έντονων κραδασμών για την ηρεμία του σώματος και του ψυχισμού τους.
Πολλές φορές οι πρόσφυγες στην πορεία τους προς μια καλύτερη ζωή, κλήθηκαν να δώσουν απάντηση σε διλήμματα τα οποία αγγίζουν υπαρξιακά ζητήματα, με τα οποία οι περισσότεροι από εμάς θα ασχοληθούμε πολύ αργότερα στην πορεία της ζωής μας. Τί είναι σημαντικότερο για ‘μένα; Τί θα άντεχα να θυσιάσω για να αποφύγω την αποκτήνωση ή τον ψυχικό μαρασμό; Ποιους αγαπημένους ανθρώπους αφήνω πίσω μου ζητώντας να συναντήσω τί;
Οι απαντήσεις που κλήθηκαν να δώσουν, στηρίχθηκαν πολλές φορές στις αξίες και στην ηθική που οι ίδιοι χάραξαν καθώς και στη μη απεμπόληση του δικαιώματος τους να ονειρεύονται κόντρα σε κατεστημένα, υπαρκτούς και ανύπαρκτους εχθρούς, κρατική τρομοκρατία, σαδιστικές παραδόσεις. Ανέλαβαν ήδη το ρίσκο της απόφασης τους και εξακολουθούν να πληρώνουν το τίμημα, μπροστά στο οποίο πολλές φορές λυγίζουν και αμφισβητούν την ορθότητα της πράξης που τους οδήγησε μακριά από την πατρίδα.
Η ικανότητα του ψυχοθεραπευτή αλλά και του κάθε επαγγελματία στον χώρο αυτό να επικοινωνήσει και να ακούσει τους ανθρώπους αυτούς, απέχει πολύ από την τοποθέτηση τους στη θέση του θύματος. Το γνωστό «είναι κρίμα» και πρέπει να τους βοηθήσουμε μπορεί μεν να εξυπηρετεί τα αλτρουιστικά μας συναισθήματα αλλά ως εκεί. Ακούει τις δικές μας ανάγκες και όχι τη δική τους στάση απέναντι στην εμπειρία τους. Μία στάση που διαβαίνει πέρα από την επιβίωση προς τη ζωή.
